Không báo cáo, tố giác khi biết được hành vi tham nhũng

    Hỏi: Xin cho biết, Bộ luật hình sự năm 2015 quy định người không báo cáo, tố giác khi biết được hành vi tham nhũng sẽ bị xử lý như thế nào?

 

    Trả lời: Hành vi không tố giác tội phạm gây khó khăn cho việc điều tra, phát hiện người phạm tội, đồng thời còn gây khó khăn cho việc ngăn chặn kịp thời thiệt hại xảy ra. Điều 390, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định như sau:

1. Người nào biết rõ một trong các tội phạm được quy định tại Điều 389 của Bộ luật này (trong đó có các tội như: tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ, tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ…) đang được chuẩn bị, đang hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2, Điều 19 của Bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Người không tố giác nếu đã có hành động can ngăn người phạm tội hoặc hạn chế tác hại của tội phạm, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt.

Không tố giác tội phạm bao giờ cũng được thể hiện ở việc không báo với cơ quan Nhà nước, cơ quan có thẩm quyền việc có hành vi đang chuẩn bị, đang thực hiện hoặc đã thực hiện tội phạm mà mình biết. Như vậy người không tố giác tội phạm đã cố ý không hành động mặc dù biết hoặc không biết việc không tố giác tội phạm này là một tội phạm.

Điều luật chỉ quy định một khung hình phạt với mức hình phạt là cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Được áp dụng đối với hành vi phải tố giác có đầy đủ yếu tố cấu thành tội phạm mà người không tố giác phải biết rõ đây là hành vi tội phạm.

Tại khoản 2, Điều 19, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định những đối tượng sau đây không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm: ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội. Tuy nhiên họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này nếu người phạm tội đã phạm vào các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội đặc biệt nghiêm trọng quy định tại Điều 389 của Bộ luật này.