Tăng cường vai trò của đội ngũ luật sư trong công tác tiếp công dân, xử lý khiếu nại, tố cáo

    (BNCTW) - Ngày 11-11-2014, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tư pháp, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam đã ký kết Chương trình phối hợp về giám sát và nâng cao hiệu quả việc giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở. Sau hơn 01 năm kể từ ngày ký, các luật sư, luật gia tích cực tham gia vào việc tư vấn pháp lý miễn phí cho người dân tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương, đạt những kết quả khả quan.

 

    Hàng ngày, tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh luôn trong tình trạng quá tải bởi phải đón hàng trăm lượt công dân từ khắp các tỉnh, thành  cả nước về khiếu nại, tố cáo những nội dung như: đền bù, giải phóng mặt bằng, cấp nhà đất tái định cư khi bị thu hồi đất; khiếu nại việc giải quyết các quyết định hành chính,  tranh chấp đất đai trong dân, giữa người dân với các tổ chức… Số lượng đoàn khiếu nại, tố cáo vượt cấp, đông người có chiều hướng gia tăng. Có những vụ việc phức tạp đã kéo dài nhiều năm không giải quyết được, vì thế người dân lại kéo ra Trung ương. Một số người cho rằng cứ ra Trụ sở Tiếp công dân Trung ương thì mọi việc sẽ được giải quyết. 

Các Luật sư của Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội tư vấn pháp lý miễn phí cho người dân tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại Hà Nội

    Nguyên nhân của việc người dân kéo lên Trung ương tăng cao là do việc đối thoại với người dân tại địa phương không được đảm bảo; các cấp chính quyền mà đặc biệt là người đứng đầu chưa đề cao được vai trò của mình, không đối thoại với nhân dân ngay từ khi mới phát sinh khiếu nại, tố cáo; xuất phát từ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của chính quyền địa phương với người dân không kịp thời; quan điểm của người giải quyết khiếu nại, tố cáo không gần gũi với quyền lợi của người dân. Một nguyên nhân quan trọng nữa là việc người dân thiếu hiểu biết về pháp luật, không xác định được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết vụ việc của mình nên đã dẫn đến tình trạng khiếu nại, tố cáo kéo dài, vượt cấp. 

 

    Theo Chương trình phối hợp, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội đã cử hơn 100 luật sư tham gia tư vấn miễn phí cho công dân cần khiếu nại, tố cáo tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương. Mỗi ngày có từ 02 đến 03 luật sư tham gia tư vấn cùng cán bộ tiếp công dân. Thông qua hoạt động trợ giúp pháp lý cảa các luật sư, người dân được giải đáp những băn khoăn, thắc mắc, những căng thẳng, bức xúc. Các luật sư tư vấn cụ thể từng vụ việc, về trình tự, thủ tục hành chính, tránh nhầm lẫn giữa khiếu nại và tố cáo; những vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp đã được giải quyết qua nhiều cấp nhưng người dân chưa chấp nhận; việc giải quyết vụ việc ở một số địa phương còn nhiều sai sót, kéo dài, không đúng trình tự, thủ tục, áp dụng sai luật, kết luận thiếu chính xác đã khiến người dân búc xúc. Vì vậy, khi tiến hành trợ giúp pháp lý các luật sư đã làm việc hết mình, lắng nghe ý kiến của người dân, tìm hiểu rõ những quan hệ pháp lý trong từng vụ việc, xác định quyền, nghĩa vụ của các bên, chỉ ra từng vấn đề, phân tích cặn kẽ, giải thích, tư vấn một các thấu tình, đạt lý cho người dân hiểu. Đây là việc làm thiết thực giúp cho người dân nâng cao hiểu biết pháp luật, hiểu rõ việc của mình, tránh cho người dân đi nhầm địa chỉ, mất thời gian, công sức và tiền của mà vẫn bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

 

    Có thể khẳng định sự tham gia của luật sư vào công tác tiếp công dân, xử lý khiếu nại, tố cáo thể hiện trách nhiệm của luật sư với xã hội, với người dân và với Nhà nước.  Khi người dân được luật sư tư vấn, giải thích cặn kẽ những băn khoăn, thắc mắc thì đều thấy thoải mái. Việc tham gia tư vấn pháp luật miễn phí của luật sư đảm bảo được sự khách quan đã làm người dân tin tưởng. Người dân hiểu được việc của mình phải làm và phải đi đến đâu để được giải quyết, được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo đúng quy định của pháp luật. Điều mà trước đó họ không biết, khiến phải theo đuổi khiếu kiện kéo dài, gây tổn hại về thời gian và tiền bạc. Mô hình này đang được nhân rộng ra 63 tỉnh, thành trên toàn quốc.