Ngành Tòa án: Xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án lớn, trọng điểm, dư luận xã hội quan tâm

Ngày 20-9, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức họp báo về tình hình thực hiện các nhiệm vụ công tác của các tòa án; thông tin về việc hướng dẫn áp dụng một số quy định có lợi cho người phạm tội của Bộ luật hình sự năm 2015, triển khai thí điểm trang phục xét xử của Thẩm phán Tòa án nhân dân, công tác tuyển sinh Khóa 1 - đào tạo Đại học chính quy ngành Luật của Học viện Tòa án. Đồng chí Nguyễn Sơn, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao chủ trì họp báo.

Quang cảnh họp báo (Ảnh: Thu Thắm)

Tại họp báo, đại diện Tòa án nhân dân tối cao đã thông tin về tình hình thực hiện các nhiệm vụ công tác của các tòa án từ ngày 1-10-2015 đến ngày 31-7-2016. Thời gian qua, kết quả công tác của các Tòa án tiếp tục có những chuyển biến tích cực; đáp ứng nhiều yêu cầu, chỉ tiêu mà các Nghị quyết của Quốc hội đề ra, qua đó góp phần quan trọng vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Tòa án các cấp đã giải quyết 320.513 vụ án các loại trong tổng số 418.374 vụ án đã thụ lý (đạt tỷ lệ 76,6% và tăng hơn cùng kỳ năm trước 25.192 vụ). Số án còn lại hầu hết còn trong thời hạn luật định và đang được tiếp tục xem xét, giải quyết. So với cùng kỳ năm trước, số vụ án đã thụ lý tăng 33.943 vụ. Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án nhân dân cấp cao đã giải quyết 2.974 đơn (vụ) đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Tòa án cấp sơ thẩm đã ra quyết định thi hành án hình sự đối với 77.682 người bị kết án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, đạt tỷ lệ 99,9%; quyết định miễn, giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù cho 48.287 phạm nhân do cải tạo tốt; quyết định hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ chấp hành án phạt tù đối với 2.702 phạm nhân.

Công tác giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục có những chuyển biến, tiến bộ như: đã hạn chế ở mức thấp số lượng các vụ án để quá hạn luật định do lỗi chủ quan. Đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh nhiều vụ án lớn, trọng điểm, dư luận xã hội quan tâm. Việc tranh tụng tại phiên tòa được đẩy mạnh; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan giảm so với cùng kỳ năm 2015; chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người không có tội. Số lượng các phiên tòa xét xử lưu động và các vụ án dân sự hòa giải thành đạt cao hơn cùng kỳ năm trước. Các vụ án tham nhũng đều được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh; tỷ lệ các bị cáo phạm tội tham nhũng được hưởng án treo giảm so với cùng kỳ năm 2015. Việc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung về cơ bản đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật. Đã từng bước khắc phục tình trạng vi phạm thời hạn tạm giam trong giai đoạn xét xử hoặc chậm gửi bản án, quyết định của Tòa án cho đương sự và các cơ quan hữu quan…

Tuy nhiên, hoạt động của các Tòa án cũng còn một số hạn chế, thiếu sót như: Tỷ lệ giải quyết các loại vụ án nhìn chung chưa cao; một số Tòa án chưa khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật do lỗi chủ quan. Công tác quản lý, điều hành hoạt động ở một số đơn vị chưa thật sự chặt chẽ, hiệu quả; vẫn còn xảy ra các trường hợp cán bộ, công chức Tòa án vi phạm phẩm chất đạo đức, kỷ luật công vụ và vi phạm pháp luật…

Giới thiệu trang phục xét xử mới của Thẩm phán Tòa án nhân dân (Ảnh: Lê Sơn)

Trả lời phóng viên báo, đài, đại diện lãnh đạo, cán bộ Tòa án nhân dân tối cao cho biết: Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành văn bản thống kê về các quy định có lợi cho người phạm tội theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 để yêu cầu các Tòa án thực hiện và nhiều công văn trao đổi nghiệp vụ với Tòa án địa phương về quy định của pháp luật trong giải quyết các vụ án, đồng thời đã phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng và ban hành 04 Thông tư liên tịch hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật. Về phát triển án lệ: hiện đang xem xét 18 bản án, quyết định để lựa chọn các nội dung phát triển thành án lệ, dự kiến sẽ ban hành tập án lệ thứ 2 trong năm 2016. Về công tác tuyển sinh của Học viện Tòa án trực thuộc Tòa án nhân dân tối cao: đối tượng tuyển sinh vào ngành Luật hệ chính quy năm học 2016-2017 là học sinh đã tham gia kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông do các trường đại học chủ trì; dự kiến tuyển 200 chỉ tiêu và sẽ công bố chi tiết về công tác tuyển sinh vào đầu tháng 10-2016. Về vụ việc oan sai của ông Huỳnh Văn Nén ở Bình Thuận, ông Trần Văn Thêm ở Bắc Ninh: đang trong giai đoạn thương lượng để giải quyết yêu cầu bồi thường trách nhiệm của Tòa án; lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao đã chỉ đạo khẩn trương giải quyết những vụ việc này…

Cũng tại họp báo, Tòa án nhân dân tối cao đã giới thiệu trang phục xét xử mới của Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Thẩm phán cao cấp, trung cấp và sơ cấp, dự kiến sẽ đưa vào áp dụng tại một số địa phương từ tháng 10-2016.

Thu Thắm