"Giải quyết kiến nghị phản ánh về tham nhũng, lãng phí còn bất cập"

    Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho biết điều này khi trình bày Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV.

 

    Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết, qua 1.570 cuộc tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp thứ 3, 63 Đoàn Đại biểu Quốc hội đã tổng hợp được 2.458 kiến nghị có nội dung thuộc tất cả các lĩnh vực của xã hội. Các kiến nghị đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết. Đến nay, toàn bộ các kiến nghị đã được trả lời (đạt 100%).

Toàn cảnh Phiên họp của Quốc hội

    Nhìn chung, qua giám sát cho thấy, các bộ, ngành đều nghiêm túc, trách nhiệm trong giải quyết và trả lời kiến nghị cử tri, có tới 21/24 Bộ trưởng, Trưởng ngành chỉ đạo và trực tiếp ký các văn bản trả lời gửi tới cử tri, như Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 206 văn bản trả lời; Bộ Lao động, thương binh và xã hội (193); Bộ Giáo dục và Đào tạo (145);... 

 

    Chính vì vậy, số lượng và chất lượng các kiến nghị được giải quyết có sự chuyển biến khá rõ rệt, có vấn đề cử tri nêu rất khó giải quyết, nhưng Chính phủ đã rất nỗ lực để tìm giải pháp, tạo đột phá đáp ứng kỳ vọng của cử tri, chẳng hạn vấn đề cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh đã được triển khai từ lâu nhưng kết quả còn hạn chế, trong thời gian qua đã được chú trọng giải quyết nên cử tri rất đồng tình.

 

    Tuy nhiên, công tác tổng hợp kiến nghị cử tri còn hạn chế vì vậy có tới 1.695 kiến nghị được tập hợp (chiếm 74,2%) khi gửi tới các bộ ngành được trả lời bằng hình thức giải trình hoặc cung cấp thông tin về những vấn đề đã được pháp luật quy định, hoặc đã được trả lời tại những kỳ họp trước; Công tác giám sát việc ban hành văn bản chưa được thường xuyên, có văn bản nội dung chưa phù hợp với Hiến pháp, chưa bảo đảm tính thống nhất của pháp luật nhưng chưa được phát hiện để kiến nghị sửa đổi, bổ sung.

 

    Còn 570 kiến nghị chưa được giải quyết, trong đó, nhiều nhất thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường (80), Bộ Y tế (60).

 

    Việc giải quyết kiến nghị cử tri phản ánh về tham nhũng, lãng phí còn bất cập. Cử tri nhiều tỉnh, thành phố cho rằng, các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng, chống tham nhũng, đặc biệt đối với nhiều vụ tham nhũng lớn. Tuy nhiên, số vụ việc phát hiện, xử lý còn chưa tương xứng với tình hình mà cử tri phản ánh; xử lý hành chính, kỷ luật nội bộ còn nhiều; nhiều vụ việc tham nhũng được phát hiện do tố cáo của người dân hoặc mâu thuẫn nội bộ mà không phải qua công tác thanh tra, kiểm tra. Hiện tượng người dân phải “lót tay” để giải quyết công việc còn xảy ra khá phổ biến ở nhiều cấp, nhiều ngành, trong phạm vi rộng, diễn biến phức tạp.

 

    Cử tri các tỉnh, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Định, Đồng Nai, Quảng Ngãi kiến nghị cần công khai, minh bạch trong thi tuyển công chức, bổ nhiệm cán bộ, quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư và thu phí các dự án BOT. Tuy nhiên, công tác giải quyết kiến nghị về việc thực hiện các quy định của pháp luật về công khai, minh bạch trong nhiều lĩnh vực còn rất hạn chế (vấn đề này cũng được Ủy ban Tư pháp nêu tại báo cáo thẩm tra về công tác phòng, chống tham nhũng).

 

    Thực tế cho thấy, quy định về thực hiện công khai, minh bạch được nêu trong nhiều văn bản như Luật: Đất đai, Đầu tư công, Ngân sách, Pháp lệnh thực hiện Dân chủ ở xã, phường, thị trấn,... nhưng việc thực hiện còn hình thức, vi phạm còn nhiều nhất là minh bạch trong công tác cán bộ, tài chính, đầu tư thực hiện dự án, lập danh sách hộ nghèo, thu chi ngân sách cấp xã, kế hoạch sử dụng đất,... nhưng rất ít cơ quan bị nhắc nhở, xử lý.

 

    Các kiến nghị cử tri phản ánh những bức xúc về hành vi, thái độ, đạo đức của một số cán bộ xã, phường làm công tác tiếp công dân cũng chưa được Chính phủ giải quyết hiệu quả, còn hiện tượng bố trí cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân nhưng không đủ trình độ, trách nhiệm như vụ việc xin cấp giấy chứng tử tại phường Văn Miếu (Hà Nội); vụ việc tại xã Duyên Hà (Thanh Trì, Hà Nội); xã Yên Thịnh (Yên Định, Thanh Hóa); xã An Bình (Nam Sách, Hải Dương) khi công dân xin xác nhận lý lịch để đi học, đi làm;

 

    Từ thực tế trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiến nghị nâng cao chất lượng tổng hợp kiến nghị đảm bảo rõ ràng, không trùng lặp; quan tâm giám sát việc ban hành văn bản, đặc biệt là các văn bản về quy định việc thực hiện các thủ tục hành chính, văn bản liên quan đến quyền con người ban hành trước Hiến pháp năm 2013.

 

    Trong hoạt động giám sát tích cực sử dụng kết quả Kiểm toán nhà nước để nâng cao hiệu quả của hoạt động này; Khi xây dựng kế hoạch kiểm toán, đề nghị Tổng Kiểm toán quan tâm tới chương trình giám sát của Quốc hội, ý kiến cử tri và các chất vấn của đại biểu Quốc hội; Các đại biểu Quốc hội quan tâm có nhận xét đánh giá về kết quả giải quyết kiến nghị cử tri đối với từng Bộ trưởng, Trưởng ngành, làm căn cứ phục vụ việc lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.

    

    Thủ tướng thực hiện đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu bộ, ngành, chính quyền địa phương trong giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri theo Quyết định số 33, công khai cho cử tri và đại biểu Quốc hội được biết để làm căn cứ đánh giá mức độ tín nhiệm.